Miskraam
Regelmatig komt het voor dat een zwangerschap eindigt in een miskraam. Dit is vaak een verdrietige gebeurtenis die veel onzekerheid met zich meebrengt. Hieronder leggen wij uit wat een miskraam is, hoe deze kan verlopen en hoe hiermee om te gaan.
Weet dat wij ALTIJD bereikbaar zijn voor vragen, ook in het weekend en ’s avonds!
Wat is een miskraam?
Een miskraam is het verlies van een zwangerschap in de eerste 16 weken. Vaak is één van de eerste verschijnselen vaginaal bloedverlies. Slechts bij de helft van alle vrouwen met vaginaal bloedverlies treedt ook daadwerkelijk een miskraam op.
Oorzaak van een miskraam
Een miskraam wordt meestal veroorzaakt door een aanlegstoornis. Er ontstaat een foutje in de celdeling van het embryo, waardoor de zwangerschap niet verder doorgroeit en uiteindelijk wordt afgestoten.
Een miskraam kun je niet zelf veroorzaken door lichamelijke inspanning zoals sporten, vallen of vrijen. Een miskraam kun je ook niet voorkomen door bijvoorbeeld bedrust te houden, medicijnen te nemen of bepaald voedsel te eten.
Kans op een miskraam
Ongeveer 1 op de 10 zwangerschappen eindigt in een vroege miskraam en komt dus relatief vaak voor. Naar schatting krijgt een kwart van alle vrouwen ooit een miskraam in hun leven.
De kans op een miskraam neemt toe met de leeftijd. Voor vrouwen beneden de vijfendertig jaar is de kans dat een zwangerschap in een miskraam eindigt, ongeveer 1 op 10. Tussen de vijfendertig en veertig jaar eindigt 1 op de 5-6 zwangerschappen in een miskraam, en tussen de veertig en vijfenveertig jaar 1 op 3. Boven de vijfenveertig jaar is dit voor de helft van de zwangerschappen het geval.
Het doormaken van een eerste miskraam is geen reden voor aanvullend onderzoek, je hebt hierna ook geen verhoogde kans op een volgende miskraam. Aanvullend onderzoek wordt pas geadviseerd vanaf het doormaken van meerdere miskramen. Ook dan levert onderzoek slechts zelden een duidelijke verklaring voor de miskramen op.
Verschijnselen van een miskraam
Bloedverlies in de tweede of derde maand van de zwangerschap is vaak het eerste teken van een miskraam. Meestal komt een miskraam na dit eerste bloedverlies binnen een aantal dagen op gang, maar soms duurt dit langer. Geleidelijk ontstaat krampende pijn in de baarmoeder en neemt het bloedverlies toe, zoals bij een hevige menstruatie. In de loop van enkele uren wordt de vruchtzak uit de baarmoeder gedreven. De pijn verdwijnt vrijwel direct na een miskraam die normaal verloopt. Het bloedverlies vermindert snel en is vergelijkbaar met de laatste dagen van een menstruatie. In de eerste dagen moet je rekenen op meer bloedverlies dan een normale menstruatie en daarbij het verlies van stolsels.
Andere oorzaken van bloedverlies tijdens het begin van de zwangerschap
Bloedverlies in het begin van de zwangerschap duidt niet altijd op een miskraam. Zo kan er een afwijking zijn van de baarmoedermond, bijvoorbeeld een poliep of een ontsteking, waardoor de baarmoedermond gemakkelijk bloedt. Bloedverlies komt dan vooral voor na gemeenschap of na het hebben van (harde) ontlasting.
Een veel minder vaak voorkomende oorzaak van bloedverlies is een buitenbaarmoederlijke zwangerschap. De zwangerschap is dan niet in, maar buiten de baarmoeder ingenesteld, meestal in de eileider. Bij een buitenbaarmoederlijke zwangerschap treedt vaak hevige buikpijn op.
Als na onderzoek de oorzaak van het bloedverlies onduidelijk blijft, spreekt men van een innestelingsbloeding: een bloeding die ontstaat door ingroei van de zwangerschap in de wand van de baarmoeder.
Welk onderzoek is mogelijk?
Echoscopisch onderzoek kan duidelijk maken of de zwangerschap nog intact is. Deze geluidsgolven geven een afbeelding van de zwangerschap, waarbij meestal te zien is of het hartje klopt. De kans op een miskraam is dan zeer klein, maar niet uitgesloten.
Een lege vruchtzak of een niet-levend embryo zonder hartactie zijn met echoscopie betrouwbaar te zien. Bent u minder dan twee weken over tijd, dan geeft het onderzoek soms nog geen duidelijkheid. Herhaling één tot twee weken later maakt dan wel duidelijk of het hartje klopt.
Bedenk dat echoscopisch onderzoek niets verandert aan de uitkomst van de zwangerschap. Een miskraam is een veel voorkomend en ook natuurlijk verschijnsel.
Wat te doen als een miskraam is vastgesteld?
Hoewel een behandeling voor het voorkomen van een miskraam niet mogelijk is, bestaat er wel een keuze uit verschillende manieren om het zwangerschapsweefsel uit de baarmoeder te laten komen. De drie mogelijkheden bestaan uit afwachten tot de miskraam spontaan optreedt, het gebruik van medicatie en het ondergaan van een curettage.
Afwachten
Veel vrouwen geven de voorkeur aan afwachten, omdat een spontane miskraam de natuurlijke gang van zaken is. Er is echter een kleine kans dat de zwangerschap niet in zijn geheel naar buiten komt. In dat geval moet alsnog met medicatie gestart worden of een curettage plaatsvinden. Als u besluit om een spontane miskraam af te wachten, is het advies om dit maximaal 1 of 2 weken te doen. Afwachten kan medisch gezien geen kwaad en heeft geen gevolgen voor een nieuwe zwangerschap.
Medicatie
Voor het opwekken van een miskraam kan een medicijn, Misoprostol, gebruikt worden. Dit middel wordt oorspronkelijk gebruikt als maagbeschermer, maar uit wetenschappelijk onderzoek is gebleken dat dit medicijn effectief is voor het opwekken van bloedverlies.
De gynaecoloog schrijft dit middel voor tijdens een consult op de polikliniek in het ziekenhuis.
Er zal bloed bij je worden afgenomen om je bloedgehalte en bloedgroep te bepalen.
Je neemt de medicatie oraal in en het kan enige tijd duren voordat de medicijnen gaan werken. Vaak gaat dit gepaard met buikkrampen, bloedverlies en het verlies van stolsels. Ter verlichting schrijft de behandelend arts pijnmedicatie voor. Tot nu toe denkt men dat bij ruim de helft van alle mensen die Misoprostol gebruikt, uiteindelijk een complete miskraam optreedt.
Bijwerkingen
De meest voorkomende bijwerkingen van Misoprostol zijn misselijkheid en diarree.
Controle 2 weken nadat je de Misoprostol hebt gebruikt, kom je voor controle naar het ziekenhuis. De arts zal dan door middel van een echoscopie vaststellen of de baarmoeder leeg is. Mocht er toch nog een restje aanwezig zijn, zal de arts samen met jou beslissen wat de beste oplossing is: afwachten of een operatieve ingreep. Bij een duidelijke zwangerschapsrest en aanhoudend bloedverlies, pijn of koorts moet alsnog een curettage verricht worden
Curettage
Een curettage is een kleine ingreep die in het ziekenhuis plaatsvindt. De gynaecoloog zuigt de baarmoederholte via de vagina door een dun buisje leeg. De ingreep duurt ongeveer 5-10 minuten en gebeurt in dagbehandeling onder algehele narcose.
Als je gezond bent, is een curettage een ingreep met een zeer klein risico op complicaties.
Een zeldzaam voorkomende complicatie is het syndroom van Asherman: hierbij ontstaan verklevingen aan de binnenzijde van de baarmoeder, welke door middel van een nieuwe operatie verwijderd moeten worden. Het risico dat dit gebeurt is ongeveer 1%. Ook is de kans op een vroeggeboorte in een volgende zwangerschap groter na het ondergaan van een curettage. Een enkele keer komt een perforatie voor: het buisje of de curette gaat dan per ongeluk door de wand van de baarmoeder heen. Meestal heeft dit geen gevolgen, maar soms adviseert men extra observatie in het ziekenhuis.
Een laatste complicatie is een incomplete curettage, waarbij een rest van de miskraam achterblijft. Het bloedverlies blijft dan meestal aanhouden. De rest van het zwangerschapsweefsel kan alsnog spontaan naar buiten komen. Soms is het noodzakelijk hiervoor medicijnen te gebruiken of is een tweede curettage noodzakelijk.
Anti-D
Is uw bloedgroep Rhesus negatief, dan krijgt u een injectie anti-D. Dit is om Rhesus problemen in een volgende zwangerschap te voorkomen. U krijgt altijd anti-D na een curettage. Na een spontane of door Misoprostol geïnduceerde miskraam krijgt u anti-D bij een zwangerschapsduur langer dan 10 weken.
Lichamelijk en emotioneel herstel
Het lichamelijk herstel na een spontane miskraam of een curettage is meestal vlot. Gedurende één tot twee weken bestaat vaak nog wat bloedverlies of bruinige afscheiding.
Het zwanger worden op zich wordt door een miskraam niet bemoeilijkt. Ook is het uit medisch oogpunt niet noodzakelijk een aantal maanden te wachten met opnieuw zwanger te worden. De volgende menstruatie verschijnt na ongeveer vier tot acht weken.
Veel vrouwen maken na een miskraam mentaal een moeilijke tijd door. De wetenschap dat de miskraam een natuurlijke en logische oplossing was voor een zwangerschap die niet goed was, kan troost bieden. Daarbij is ook gebleken dat zwanger worden mogelijk is.
De verwerking van een miskraam verschilt: iedereen doet dat op haar of zijn eigen manier en ook de duur totdat een miskraam verwerkt is verschilt. Voor de omgeving is het soms niet duidelijk wat je doormaakt. Omdat het verlies vaak voor de buitenwereld onzichtbaar is, kan het helpen te praten met andere ouders die hetzelfde hebben meegemaakt. Zij weten wat je doormaakt.
Verschillen in beleving of snelheid van verwerken tussen man en vrouw kunnen een druk op de relatie geven; ook dan is het verstandig erover te praten, zowel met elkaar als met anderen.
Een volgende zwangerschap is door het doormaken van een miskraam vaak spannend. Gelukkig verloopt een volgende zwangerschap meestal goed, ook bij vrouwen die meer dan één miskraam hebben doorgemaakt.
Merk je dat na de miskraam je energie niet terugkomt of dat je maar blijft piekeren? Zoek dan hulp om het verlies van je kindje en je zwangerschap te verwerken. Dit kan bij een miskraamcoach.
Altijd bereikbaar
Wij zijn 24 uur per dag, 7 dagen in de week te bereiken! Je kunt ons bellen via
Buiten kantoortijden wordt dit nummer doorgeschakeld naar de dienstdoende verloskundige.
Bij geen gehoor, zijn wij altijd te bereiken op
Onze praktijkassistentes werken van maandag tot en met vrijdag van 9.00 - 14.30 uur. Je kunt ze bellen of mailen voor het maken van afspraken, stellen van vragen of overige informatie. Ons emailadres is: vita@annature.nl